Zie het en het gebeurt...

Mebeki, de president na Mandela en voor Zuma, vroeg de mensen creatief te zijn en niet af te wachten wat de regering kon doen, maar alvast zelf het initiatief te nemen. Het hele leven hier is ervan vervuld. Mensen zijn heel creatief, het doet soms wat denken aan wat er vlak na de oorlog gebeurde (ja, dat weet ik natuurlijk alleen van overlevering, want zoveel jaren telt mijn leven nog niet).Toen verdiende men geld met het wit schilderen van spatborden van een fiets, verkocht men allerlei zelfgemaakte producten en was straatventen een gebruikelijk beeld. 
Het is fantastisch wat men doet, ik zal een willekeurige lijst geven van wat ik, als ik naar mijn werk ga of wanneer ik een boodschap ga doen, tegenkom.
Parkeer je een auto, dan is er binnen een straal van 100 meter iemand die direct aanbiedt op je auto te passen, helpt je met in- en uit parkeren, een kleine fooi voor het gebruik van deze publieke ruimte is gebruikelijk. 

toiletrolhouder, beetje grof maar effectief

Zo dicht aan de kust is er zand genoeg, was het schoon, geef het een kleur en lijm het op theeglazen, waxinelichtje, spiegels, kaarsenstandaards of maak een schoudertas van zand, ik heb ze gezien; werkelijk prachtig. Pak een stuk ijzerdraad en een zak met kralen en maak de mooiste kunststukken, tot aan kerstboom-engeltjes of de kerstboom zelf toe. Neem een wit stukje papier, plak er een gekleurd vel papier op, vorm met ijzerdraad een figuur, plak het erop. Vele wederverkopers staan bij elk stoplicht om dit te verkopen. Kom met een vuilniszak, loop langs de file en vraag om het afval aan de automobilist en krijg direct een muntje toegestopt. Schrijf op een A-4 funny stories, allerlei mopjes, soms wat flauw maar het levert geld op. Neem afvalhout, een mes en bijtel en laat je inspireren door de vorm; prachtige beelden zijn het resultaat, brei of punnik je eigen poppen, ik heb ze gekocht voor Gea en Quima, mijn buurmeisjes in Spanje, ze zijn prachtig. Neem een knuffel, naai die op een muts, maak er direct een mouw en wanten aan.

knuffel met warme oren en wanten voor de winter 

Ga het afval langs en maak van oude deuren, lekke badkuipen weer bruikbare onderdelen, voor je prefab bouwproducten, elke dag rij ik door Khayelithsa en jouw kant-en-klare golfplaten huisje/hutje is op de stoep te koop. Hetzelfde geldt voor de fietsenmaker met zo'n enorme stapel frames voor de deur, dat je er amper langs kunt, de vuile pens klaargemaakt op houtvuur in een oud olievat, de oude kettingen die gelast worden tot wijnfles-houders, oud-ijzer kunstig gemaakt tot art. Alles wordt gebruikt, alles wordt een derde leven gegeven, in allerlei dingen is nieuwe handel te zien. Altijd met een brede lach. 

Het hebben van drie banen en het zeven dagen in een week werken om je gezin te onderhouden, het is hier heel gebruikelijk. De vuilnisman die extra hard zingt tijdens de kerstdagen om duidelijk te maken dat hij tijdens de feestdagen werkt, de postbode die aanbelt om een goed nieuw jaar te wensen, de mannen in hun korte broek maar met een kerstmuts op, die liederen zingen van deur tot deur. De vele briefjes in de brievenbus om te vragen om werk.
Ach, je vraagt je af als je dit dagelijks meemaakt, hoe je nog een boodschap kunt doen of op je werk komt? Kom zelf kijken, dit prachtige land is zeker een bezoek waard.
Times are changing, werkelijk, je valt hier soms diep en er zijn verhalen die je laten zien dat we op een snijpunt staan van slechter, meer en grotere verschillen tussen arm en rijk, maar duwen we de andere kant op, maken we die keuze dan is dit de eerste wereld en zeker geen derdewereldland. Het duurt mogelijk nog 30 jaar maar het gaat gebeuren. Be happy, schets een helder doel voor jezelf en verwezenlijk het!!

I could see by the hurt in his eyes it was bad

Er zijn steeds meer mensen die mijn persoonlijke impressies neergeschreven in dit blog volgen. "Het is wel heftig wat je daar meemaakt", was een van de laatste reacties. "Zal ik dan de dingen benoemen die uitsluitend positief zijn", stelde ik voor; "Nee, ga gewoon door, we lezen het en slaan een spreekwoordelijke arm om jullie heen". Toch was ik van plan dit blog over alleen leuke dingen te schrijven, maar daar is geen tijd voor, dat doe ik de volgende keer. Rottigheid gaat net iets sneller.
De titel van dit blog is een uitspraak van een moeder toen een politieagent bij haar huis kwam om te vertellen wat er met haar 19 jarige dochter was gebeurd. Ge-Audrey Green was verkracht en vermoord. Op het regionale gerechtsgebouw zijn er dagen dat er meer dan 7 verkrachtingszaken worden behandeld, helaas leidt slechts een klein percentage tot een veroordeling. Wat verontrustend is, alsof het nog erger kan, is dat het niet alleen verkrachtingen betreft maar veelal ook leidt tot brute moord; het betreft kinderen, jonge en oudere vrouwen, maar ook jongens.
Elke 4 minuten wordt er hier in Zuid-Afrika iemand verkracht!! Afgelopen vrijdag werd er opgeroepen als protest in het zwart gekleed te gaan; het was een warme dag, maar alles wat ik aan zwarte kleren kon vinden, had ik aan.
Verder bladerend in de krant de hoorzittingen van Eskom, over de verhoging van haar tarieven voor de elektriciteit. Ach, denk je dan wellicht als Nederlander, ja dat vinden wij in de huidige crisis ook niet leuk als Nuon de stroom weer duurder maakt. Zeker niet nu onze pensioenen onder druk staan en we bijna 5 miljard aan WW uitkeringen uitgeven, of Dijsselbloem een kleine miljard "winst" van De Nederlandse Bank afroomt om het gat in de begroting te vullen. Wel, Mastoera, een huismoeder met twee kinderen, verscheen met drie plastic zakjes voor het Eskom panel. Maatje boterham. Ze meldt dat een prijsverhoging van elektriciteit er behoorlijk inhakt. Ze koopt op dit moment 5 Rand (zeg 4 eurocent) per dag aan elektra. Dit is genoeg om een fluitketel water te koken en een snelle warme prak eten. En voor de duidelijkheid: geen vier gangen dineetje, maar gewoon een blikje bonen en wat pap. Als de tarieven zoals voorgesteld omhoog gaan met 16 procent, dan kan ze dat beetje zout, rijst en half stukje zeep voor de was wel vergeten. Voor we het weten, is er geen boom meer over wanneer we met zijn allen hier weer op houtvuren moeten koken. Wanneer ik komende maandag door Brazzaville loop om wat studenten van de GetOn school thuis te brengen, zie ik de elektriciteitskabels over de grond lopen, open gekrabd op verschillende plekken om stroom af te tappen. Ja, Zuid-Afrika kent een behoorlijke informele economie. In Nederland praten we dan over zwart geld. Wel het zijn hier vooral de "zwarten" van huidskleur die dit doen. Ze hebben ook een redelijke bedrijvigheid die het begrip belasting niet kent, veel hebben geen bankrekening, zijn niet geregistreerd, hebben geen DigiD of sofinummer, sommigen bestaan niet eens, hebben geen geboortecertificaat.
Waarom Armoede? Wel ik zal niet diegene zijn die meent de wijsheid in pacht te hebben, maar wellicht is het goed om eens terug te denken aan de begrippen die vandaag nogal hol zijn, maar tijdens de Franse revolutie zo mooi klonken: "Vrij, Gelijk en Samen". Wanneer we deze vrije vertaling van Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap, een eigentijdse invulling zouden geven, en waar bezit, gemeenschapszin en een ieder werkelijk één stem zou hebben, waarlijk werd beleefd, dan zag het er wel wat anders uit.
Volgende keer meer, moet om half vijf op voor een vlucht naar Pretoria, lekker naar school op maandag.

 

Zininzi, wij zijn met velen

Vandaag waren de kinderen van Nicky, een van de huismoeders, wat langer op zichzelf aangewezen. Nicky heeft bijzonder verlof, haar zoon, 23 jaar, is doodgeslagen. Niet omdat hij zo'n lieverdje was, maar als lid van een bende. Iedereen is onder de indruk, een moeder zou haar zoon niet moeten verliezen, wat de jongen ook heeft gedaan. Terwijl ik dit type, gaan mijn gedachten ook direct uit naar de tiener die mij gisteren via Facebook, ja inderdaad ikzelf heb ook zo'n pagina, vroeg of ik langs wilde komen. Vanmiddag om 4 uur ontmoette ik haar bij de crèche. Ze gaat binnenkort de Home from Home familie verlaten en bij familieleden wonen. Het is een grote stap voor haar en soms voelt het wat onzeker. Ze was verdrietig, niet omdat ze wegging, maar iemand, op wie ze dacht te kunnen rekenen, had haar geconfronteerd met haar "verleden". Ze vertelde mij; "dat wat mijn moeder ook met mij heeft gedaan, ik hou toch van haar". De pijn was voelbaar.... Familie, het geeft een bijzondere band.

 

 

Naast het schilderen, repareren van deuren, hang- en sluitwerk vervangen, kitten van aanrechten, vervangen van toiletbrillen, en wat je maar kunt opnoemen, is het samenleven met de moeders en kinderen het leukst, maar ook zo intensief. In plaats van vader van één dochter ben ik dat nu van een hele kinderschare.
Sinds deze week hebben we het ritme omgegooid. 's Morgens werken aan de Stichting GetOn, social media, de Heldenrace van 9 juni a.s. en de actie van de 1Procentclub, en aan het eind van de ochtend vertrekken voor het werk in de sloppenwijk. Deze dynamiek zorgt ervoor dat mijn rug zwaarder wordt belast dan 8 uur schilderen. De kinderen komen uit school rond een uur of half drie en doordat we nu tot in het begin van de avond doorwerken, maken we het gezinsleven volop mee. De assistent die Nicky tijdens haar verlof vervangt, was met vier kinderen naar het ziekenhuis, controle en instellen van nieuwe medicatie i.v.m. het HIV positief zijn of AIDS hebben. De buurvrouw zorgde voor de late middaglunch, wij voor de rest.

Toen alle kinderen thuis waren en zagen hoe mooi hun bedden werden voorzien van nieuw bedlinnen, een spiegel in de gang werd opgehangen, versierd met "echte" diamanten, ja dan is het gedaan met verder werken. We worden bedolven onder verzoeken om te stoeien, te dansen, foto's en filmpjes te maken, vijf kinderen klimmen tegelijkertijd in mij, willen allemaal zo hoog mogelijk in de lucht worden gegooid, lachen zich pijn in de buik als iemand aan mijn vinger trekt en ik een windje laat. Als we moe in de stoelen zitten, gaan er handen in ons haar, wordt mijn stoppelbaard stiekem gevoeld of de haren op mijn armen. Zo'n grijze aap hebben ze niet vaker van zo dichtbij gezien.

Hmmm, ik had in mijn vorige blog beloofd te vertellen over Benedict, Brenton, Betty en Dolly. Het klokje tikt inmiddels tegen elf uur in de avond, dus ik ga ze echt tekort doen. Ze verdienen veel meer aandacht. Brenton, een jongen van 27 jaar, CIOS opleiding achter de rug en is niet, zoals veel van zijn vrienden, gegaan voor het grote geld maar voor mensen in de sloppenwijk. Ik ken hem nu een klein jaar, hij is manager van onze GetOn Skills Development Centre in Pretoria, “nee” kent hij niet, hij is vol passie voor de studenten, zijn staf maar ook voor die personen in de sloppenwijk waar onze studenten vandaan komen, die iets extra's nodig hebben. “Ja dat doe ik zaterdag wel”, “zondag haal ik je wel op dan kunnen we dit nog regelen”. Altijd bereid dat extra stapje te doen.

Benedict, die zo vol is van het feit dat mensen een geboden kans tot een succes kunnen maken, die niet stopt tegen mensen te vertellen dat ze er toe doen, dat alles wat ze willen ook mogelijk is, waar je ook maar vandaan komt, die op zijn bureau in de klas foto's heeft van studenten die inmiddels het verschil maken in hun familie en vriendenkring. Dolly, met haar gehandicapte kind, die naar de Bake for Profit cursus is gegaan en binnen no time een goede boterham wist te verdienen, nu de kantine van GetOn runt, en de leraar Bake for Profit vervangt met een overgave en inzet die overdonderend is.

Dolly zegt: “ik kom naar Nederland, ik wil weten wat voor mensen dat zijn waar jij vandaan komt. Doordat GetOn in mij gelooft, ben ik echt veranderd, ik ben nu iemand en dat wil ik laten weten ook”. Of lieve Betty. In een golfplatenhutje heeft ze haar crèche voor kinderen van 0 tot 7 jaar opgezet. Ze herbergt er soms 47 kinderen, soms bijna 90. Ze is een autodidact, heel natuurlijk leert ze de kinderen rekenen, tellen, vertelt ze over de natuur, en heel belangrijk ze geeft ze een warme maaltijd per dag. De ouders van deze kinderen betalen 8 euro in de maand.... Niet elke ouder kan dat bedrag opbrengen, Betty gaat gewoon door en geeft ze toch die zo broodnodige maaltijd per dag.

http://www.youtube.com/watch?v=mLkVtLsBR8A

Zoals de titel van dit blog zegt: we zijn niet alleen, wat we ook doen het doet er toe, het maakt echt uit: die glimlach of dat vriendelijk woord voor die ander, het maakt veel uit voor velen als we aan en om die ander geven.